CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP !
DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Tiết 102:
Ví dụ: (sgk/68)
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có,
C                                      V
luyện những tình cảm ta sẵn có…
(Hoài Thanh)
những
tình cảm
tình cảm
những
ta không có
ta sẵn có
c
v
v
c
ta không có
ta sẵn có
Xác định cụm chủ - vị để mở rộng câu trong các ví dụ sau:
a. Căn phòng tôi ở  rất đơn sơ.
C                     V
b. Nam  đọc quyển sách tôi cho mượn.
C               V
c
v
c
v
BÀI TẬP BỔ SUNG
Ví dụ 1:
Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
(Bùi Đức Ái)
c
c
v
v
V
C
Ví dụ 2:
Khi bắt đầu..chiến, nhân dân ta  tinh thần rất hăng hái.
(Hồ Chí Minh)
TN
C
V
c
v
dt
Ví dụ 3:  Chúng ta  có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.                                  (Thạch Lam)
Ví dụ 4:   Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thực sự được xác định và bảo đảm từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
(Đặng Thai Mai)
Yêu cầu:
Tìm chủ ngữ và vị ngữ?
Tìm những cụm C – V dùng để mở rộng câu?
- Những cụm C – V dùng để mở rộng câu vừa tìm được đóng vai trò gì trong câu?
Ví dụ 3:
Chúng ta  có thể nói rằng trời sinh lá sen để
C             V
bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm
ủ trong lá sen.                                     (Thạch Lam)
c
V
c
V
dt
Ví dụ 4:
Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới
C                                               V
thực sự được xác định và bảo đảm từ ngày Cách
mạng tháng Tám thành công.
v
c
BÀI TẬP BỔ SUNG
Mẹ / về  cụm C – V làm chủ ngữ trong câu.
cả nhà / đều vui  cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm động từ.
a. Mẹ về  khiến cả nhà đều vui.
C                          V
v
c
v
c
Bài 1: Xác định và gọi tên các cụm C – V dùng để mở rộng câu cho ví dụ sau:
dt
BÀI TẬP BỔ SUNG
cô giáo / yêu cầu  cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm danh từ.
b.Bạn Lan làm bài tập Toán mà cô giáo yêu cầu.
C                          V
v
c
Bài 1: Xác định và gọi tên các cụm C – V dùng để mở rộng câu cho ví dụ sau:
BÀI TẬP BỔ SUNG
Bài 2: Hãy dùng cụm C – V để mở rộng câu cho ví dụ sau?
a. Cả lớp lắng nghe.
=>Cả lớp  lắng nghe cô giáo giảng bài.
c
V
V
C
dt
 Cô giáo / giảng bài  cụm C – V là phụ ngữ trong cụm động từ.
BÀI TẬP BỔ SUNG
Bài 2: Hãy dùng cụm C – V để mở rộng câu cho ví dụ sau?
b. Chiếc cặp rất đẹp.
=>Chiếc cặp bố mua tặng em rất đẹp.
c
V
V
C
 Bố mua / tặng em  cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm danh từ.
BÀI TẬP:
Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người
TN1                                      TN2
chuyên môn mới định được, người ta gặt mang về.
C              V
(Thạch Lam)
c
V
=> Chỉ riêng những người chuyên môn / mới định được  Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm danh từ.
BÀI TẬP:
b. Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
C                                          V
V
c
-> khuôn mặt / đầy đặn  cụm C – V làm vị ngữ trong câu.
BÀI TẬP:
c. Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá
TN1                               TN2
sen, chúng ta  thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ
C                                           V
và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.
-> các cô gái Vòng đỗ gánh  cụm C – V phụ ngữ trong cụm danh từ.
-> hiện ra / từng lá cốm, sạch sẽ ... bụi nào.  cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm động từ.
c
V
c
V