Phòng Giáo dục và Đào tạo Dầu Tiếng

Giảng viên: PHẠM PHúC TUY
TRƯỜNG ĐH THỦ DẦU MỘT
TỔ CHỨC HỌAT ĐỘNG GIÁO DỤC NGÒAI GIỜ LÊN LỚP
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
CHƯƠNG I :
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HĐGDNGLL Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
1. Vị trí, nhiệm vụ của HĐGDNGLL ở trường tiểu học:
1.1 Vị trí:
HĐGDNGLL là một trong 3 họat động quan trọng, là bộ phận hợp thành của quá trình GD, góp phần thực hiện mục tiêu GD-ĐT của nhà trường:
+ Dạy học trên lớp
+ HĐGDNGLL
+ GD.LĐKT.HN&DN
Mỗi quá trình đào tạo đều thực hiện các mục tiêu:
- Giáo dục nhận thức ( tri thức, hiểu biết )
- Giáo dục thái độ, tình cảm
- Hình thành kỹ năng, kỹ xảo, hành vi, thói quen
Gíao dục ngoài giờ lên lớp:
- Góp phần hình thành cho học sinh ý thức XH, lối sống, nếp sống, biết xử lý tốt các mối quan hệ XH.
- Củng cố,mở rộng,phát triển,nâng cao hiệu qủa những tri thức, thái độ, kỹ năng tiếp thu được ở trên lớp, giúp học sinh tin tưởng, tích cực trong việc học tập, lĩnh hội tri thức.
- Tạo điều kiện thực hành, rèn luyện thông qua họat động cụ thể có sự hướng dẫn của thầy cô
1.2 Mục tiêu của HĐGDNGLL:
+ Trí dục: mở rộng, củng cố kiến thức, tạo cơ sở để nhớ lâu và biết vận dụng kiến thức.
+ Đức dục: GD đạo đức, tác phong,tình cảm, ý thức tổ chức kỷ luật
+ Thể dục: Rèn luyện, nâng cao thể lực
+ Mỹ dục: Xây dựng và phát triển năng lực cảm thụ thẩm mỹ, mong muốn đưa cái đẹp vào cuộc sống
+ Lao động: Xây dựng ý thức, thói quen lao động tốt
1.3 Nhiệm vụ của HĐGDNGLL:
+ Nhiệm vụ giáo dục về nhận thức: Bổ sung, củng cố, góp phần hòan thiện tri thức, giúp các em có thêm những kiến thức mới.
+ Nhiệm vụ giáo dục về thái độ:
- Hình thành và phát triển những phẩm chất ĐĐ, tình cảm ĐĐ trong sáng.
- Hướng cho HS biết yêu qúi cái tốt, cái đẹp, biết ghét cái xấu, cái lỗi thời.
- Mong muốn vươn lên trở thành con ngoan, trò giỏi, người công dân tốt
+ Nhiệm vụ rèn luyện kỹ năng:
- Tổ chức cho HS góp phần tham gia xây dựng XH,truyền bá tư tưởng CM, qua đó tự GD bản thân.
- Tạo điều kiện, cơ hội cho HS rèn luyện những kỹ năng giao tiếp có VH,hình thành thói quen tốt trong học tập, lao động.
2. Đặc điểm, phương châm của HĐGDNGLL:
2.1 Đặc điểm của HĐGDNGLL:
+ Không gian: Phạm vi họat động rộng
+ Thời gian: linh hoạt
+ Nội dung : phong phú, tòan diện
+ Hình thức : đa dạng ( dạy và học, công tác xã hội,tham quan du lịch, cắm trại, VHVN, TDTT, sinh họat CLB-đội nhóm công tác, và nhiều hình thức vui chơi,chơi mà học …)
+ Thực hiện:
- Năng động, linh họat trong kế họach, tổ chức thực hiện chương trình.
- Đòi hỏi thực hiện nhiều kỹ năng thực hành tổng hợp trong tổ chức họat động.
- Phức tạp, khó khăn trong kiểm tra, đánh giá.
2.2 Phương châm của HĐGDNGLL:
+ Phải có sự chỉ đạo, hướng dẫn, giúp đỡ của người lớn trên cơ sở phát huy tính tích cực, sáng tạo của HS.
+ Phải được tiến hành tập thể ( HS tham gia họat động với tư cách là một thành viên của tập thể)
+ Phải mang tính GD, tự nguyện, tự giác, vì lợi ích tập thể, lợi ích XH
+ Họat động phù hợp với lứa tuổi HS tiểu học, không nên chọn những họat động khó khăn, phức tạp hoặc yêu cầu quá cao.
+ Phải bảo đảm các nguyên tắc, phương pháp đánh giá đối với họat động GD. Kết thúc họat động phải rút ra kết luận,đánh giá về quá trình tổ chức họat động, kết quả GD.
3. Nội dung và hình thức HĐGDNGLL:

3.1 Nội dung HĐGDNGLL:
Tăng cường GD chính trị,tư tưởng, đạo đức cho HS mà trọng tâm là :
- GD tinh thần, thái độ học tập đúng đắn ( tạo động cơ, sự hứng thú, thái độ tích cực học tập )
- GD ý thức giữ gìn kỷ luật, trật tự, ý thức giữ gìn vệ sinh công cộng, trật tự giao thông công cộng.
- GD, rèn luyện thái độ hành vi văn minh trong giao tiếp, nếp sống lành mạnh, giản dị.
- GD thái độ, ý thức tự giác lao động, thực hành tiết kiệm.
- Rèn luyện, hình thành các tình cảm đạo đức HS.
3.2 Các lọai hình HĐGDNGLL:
3.2.1 Sinh họat chính trị - xã hội

3.2.2 Họat động phục vụ học tập, tìm hiểu khoa học

3.2.3 Lao động công ích – xã hội

3.2.4 Họat động văn hóa-nghệ thuật

3.2.5 Họat động thể thao, quốc phòng, tham quan du lịch

Nguyên tắc lựa chọn nội dung và hình thức HĐGDNGLL:
+ Phù hợp với tình hình phát triển của xã hội, đất nước
+ Phù hợp với nhu cầu, hứng thú, xu hướng phát triển của trẻ
+ Đảm bảo tính tích cực, độc lập, sáng tạo của trẻ
Những yêu cầu cụ thể
+ Về nội dung:
- Phải gắn liền với các nhiệm vụ, yêu cầu GD.
- Phải phù hợp với đặc điểm của HS ( lứa tuổi, trình độ nhận thức, giới tính, sức khoẻ…)
- Phải phù hợp với điều kiện kinh tế ( thời gian, CSVC trường lớp, địa bàn dân cư, kinh phí, tác động từ các LLGD ngoài trường …)
+ Về hình thức:phải thu hút, hấp dẫn HS;phù hợp với nội dung; nên thay đổi, sáng tạo hình thức mới, tránh lặp đi lặp lại nhiều lần một HT hoạt động.
4. Các chủ điểm giáo dục
Chủ điểm 1: Truyền thống nhà trường
Thời gian thực hiện: Tháng 9 – 10
Chủ điểm 2: Kính yêu thầy giáo, cô giáo
Thời gian thực hiện: Tháng 11
Chủ điểm 3: Yêu đất nước Việt Nam
Thời gian thực hiện: Tháng 12
Chủ điểm 4: Giữ gìn truyền thống văn hoá dân tộc
Thời gian thực hiện: Tháng 1 – 2
Chủ điểm 5: Yêu quý mẹ và cô giáo
Thời gian thực hiện: Tháng 3
Chủ điểm 6: Bác Hồ kính yêu
Thời gian thực hiện: Tháng 5
Một số hình ảnh HĐGDNGLL
CHƯƠNG II:
THỰC HÀNH TỔ CHỨC HĐGDNGLL ỞTRƯỜNG TIỂU HỌC
1. Những nguyên tắc tiến hành HĐGDNGLL:

* Nguyên tắc tiến hành HĐGDNGLL là những quy định cần được tuân thủ trong quá trình tổ chức HĐGDNGLL nhằm đảm bảo đạt được những mục tiêu GD đối với những họat động này.
* Các nguyên tắc cụ thể:
1.1 Phải có mục đích riêng:
Kế họach HĐGDNGLL của nhà trường được xây dựng từ đầu năm học phải thể hiện 2 mục đích song song:
+ Phục vụ XH, phục vụ cho việc hòan thành nhiệm vụ năm học của nhà trường.
+ Xây dựng tập thể HS - Giúp HS tự giáo dục ( là mục đích chủ yếu của các HĐGDNGLL )
1.2 Bảo đảm tính kế họach:
- Cụ thể hóa mục tiêu chung của HĐGDNGLL thành những mục tiêu cụ thể:
+ Xác định nội dung, hình thức họat động cụ thể.
+ Xác định mức độ yêu cầu với từng lọai hình HĐ cụ thể..
+ Xác định phương pháp, biện pháp, điều kiện thực hiện, các phương án tiến hành cụ thể.
+ Xác định trách nhiệm cụ thể của các tổ chức và cá nhân trong trường.
+ Xác định thời gian, không gian, địa điểm tiến hành các họat động.
- Xây dựng kế họach HĐ phải dựa trên cơ sở sự thu thập, phân tích thông tin đầy đủ ( nhiều mặt ), chính xác
1.3 Bảo đảm kết hợp chặt chẽ với nhiệm vụ chính trị, với yêu cầu của địa phương.
+ Cần nắm vững tình hình, những phong trào,những cuộc vận động chính trị-xã hội đang được tiến hành ở địa phương
+ Chủ động xây dựng kế họach, bổ sung kế họach,tổ chức những HĐGDNGLL phù hợp với tình hình cụ thể của nhà trường.
1.4 Họat động phải phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh:
Khi thiết kế nội dung, hình thức họat động cần chú ý:
- Có sức thu hút, hấp dẫn, gây hứng thú cho HS
- Thỏa mãn nhu cầu, mong mỏi của HS.
- Phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi HS tiểu học và từng khối lớp.
- Kích thích trí tưởng tượng của các em trong quá trình họat động
- Hình thức họat động phải phong phú, thường xuyên đổi mới, tránh gây căng thẳng, tránh nghèo nàn, đơn điệu.
1.5 Bảo đảm tính tập thể:
- Các HĐGDNGLL phải được tiến hành dưới những HT họat động tập thể ( HS tham gia HĐ và phối hợp với các thành viên khác với tư cách là một thành viên của tập thể để đạt tới mục tiêu của HĐ )
- Biện pháp tác động phù hợp với trình độ phát triển của tập thể:
+ Giai đọan tập hợp sơ khai ( chưa ổn định, hòan tòan phụ thuộc ): cần điều khiển trực tiếp bằng mệnh lệnh.
+ Giai đọan phân hóa ( tự phân hóa nhóm tâm lý,xuất hiện thủ lĩnh nhóm, quan hệ nửa phụ thuộc ): chủ yếu dùng biện pháp huấn luyện,GD, dân chủ tập trung.
+ Giai đọan phát triển hòan thiện ( tích cực, chủ động sáng tạo, có khả năng tự lập hòan tòan ): dùng biện pháp điều khiển gián tiếp, cố vấn tự do.
- Quan tâm bồi dưỡng năng lực tự quản:
+ Năng lực tự quản: khả năng tự tổ chức, quản lý,tự giải quyết những công việc của bản thân, của tập thể.
+ Biểu hiện năng lực tự quản:
* Quan niệm dựa vào mức độ tham gia của các em trong các giai đọan tổ chức họat động :
Đề xuất ý tưởng
Thiết kế họat động
Tổ chức thi công
Rút kinh nghiệm
* Quan niệm dựa vào mức độ tham gia của trẻ em phối hợp cùng người lớn trong việc tổ chức họat động ( thang bậc của sự tham gia do tổ chức nhi đồng LHQ đề xuất )
1.6 Bảo đảm tính tự giác:
- Các HĐGDNGLL cần được thiết kế đa dạng, phong phú, sinh động, thỏa mãn nhu cầu và sự hứng thú của các em.
- Trong khi tổ chức họat động cần có biện pháp kích thích óc sáng tạo, phát huy tính tự giác họat động của các em.
- Người giáo viên luôn giữ vai trò cố vấn, sẵn sàng giúp đỡ HS, tránh các hình thức áp đặt bằng mệnh lệnh hoặc làm thay cho học sinh.
1.7 Bảo đảm tính cân đối:
+ Việc tổ chức các HĐGDNGLL cần được xem xét cân đối với các họat động khác ( nhất là họat động học tập ).
+ Không coi nhẹ cũng như không quan trọng hóa quá mức vai trò của HĐGDNGLL.
- Coi nhẹ HĐGDNGLL sẽ dẫn đến buông lỏng,
- Quan trọng hóa quá mức sẽ dẫn đến bệnh phô trương hình thức, không thiết thực.
2.Phương pháp tổ chức HĐGDNGLL:

2.1 Phương pháp thảo luận nhóm
2.2 Phương pháp đóng vai
2.3 Phương pháp tình huống
2.4 Phương pháp giao nhiệm vụ
2.5 Phương pháp trò chơi
2.6 Phương pháp tổ chức hoạt động giao lưu
2. Biện pháp tổ chức HĐGDNGLL
2.1 Đối với nhà trường:
2.1.1 Xây dựng kế họach và lịch họat động:
- Căn cứ để lập kế họach:
+ Chương trình các môn học.
+ Chương trình và các văn bản chỉ đạo của ngành về HĐGDNGLL
+ Các chủ trương công tác trọng tâm và nhiệm vụ chính trị - xã hội của địa phương, nhiệm vụ năm học của nhà trường, những cuộc vận động của ngành GD.
+ Khả năng của đội ngũ GV và các LLGD ngòai nhà trường
+ Hòan cảnh của HS, của địa phương
+ Các điều kiện về CSVC, trang thiết bị của nhà trường.
- Yêu cầu chung khi lập kế họach:
+ Nội dung họat động cần được chọn lọc kỹ, xác định yêu cầu giáo dục rõ ràng, xác định các chủ điểm cho từng thời gian cụ thể.
+ Phải có kế họach cho tòan trường, từng khối lớp, từng thời kỳ tiến tới ổn định, thành nề nếp thường xuyên của nhà trường.
- Các yêu cầu cụ thể:
+ Phân bố HĐ đều đặn, cân đối từ đầu năm học tới hè.
+ Quy định HĐ chung,HĐ riêng của từng khối lớp.
+ Có lịch họat động hàng ngày, tuần, tháng, học kỳ.
+ Có ý thức phục vụ kịp thời nhiệm vụ CT của địa phương
+ Tận dụng mọi điều kiện, thời gian, sắp xếp, phối hợp các HĐ khác trong nhà trường ( Đòan, Đội ) đạt hiệu quả cao nhất; khéo léo kết hợp các ND và HT họat động tránh sự chồng chéo, mất thời gian.
+ Cần chú trọng duy trì các nề nếp:
* Hàng ngày: vệ sinh, trật tự, thể dục, phát thanh…
* Hàng tuần: chào cờ, SH lớp, sinh họat CLB…
* Hàng tháng: SH chủ điểm, công tác xã hội…
* Học kỳ: Sơ kết thi đua, cắm trại, TDTT, hội diễn VN…
- Hình thức thể hiện kế họach:
KẾ HỌACH HĐGDNGLL NĂM HỌC 2007 - 2008
Chủ đề giáo dục của năm học
Yêu cầu giáo dục
Về giáo dục nhận thức
Về giáo dục tình cảm, thái độ
Về giáo dục kỹ năng, hành vi
Nội dung và các lọai hình HĐ
Kế họach thời gian
Học kỳ 1 ( phân bố họat động cụ thể trong các tháng )
Học kỳ 2 ( phân bố họat động cụ thể trong các tháng )
Biện pháp chỉ đạo, tổ chức
Ban chỉ đạo HĐGDNGLL
Biện pháp tiến hành hoạt động
Các điều kiện đảm bảo cho họat động
KẾ HỌACH TỔ CHỨC HĐGDNGLL
Học kỳ I Năm học: 2007 - 2008
2.1.2 Xây dựng các LL ở trong và ngòai nhà trường:
- Thành lập ban chỉ đạo HĐGDNGLL cấp trường:
+ Trưởng ban : Hiệu trưởng ( hoặc phó HT )
+ Đại diện Đòan, Đội ( TPT Đội là phó TBTT )
+ Một số GVCN, GV bộ môn có kinh nghiệm
- Các lực lượng bên trong nhà trường:
+ GVCN lớp,BCH chi đội ( trực tiếp thực hiện )
+ BCH Đòan, đòan viên TNCS.HCM
+ Các giáo viên bộ môn
- Các lực lượng bên ngòai nhà trường:
+ Tranh thủ sự chỉ đạo của cấp ủy, CQ địa phương
+ Các đòan thể quần chúng ở địa phương
+ Các ban ngành ở địa phương
+ Hội cha mẹ học sinh
2.2 Đối với cấp lớp ( chủ yếu do GVCN thực hiện ) :
Quy trình tiến hành tổ chức họat động bao gồm các bước:
2.2.1 Bước 1: Đặt tên chủ đề họat động và xác định các yêu cầu giáo dục cần đạt được.
Yêu cầu của tên gọi ( chủ đề ) cho họat động:
+ Rõ ràng về mục tiêu,
+ Cụ thể về nội dung và hình thức
có tác dụng định hướng về mặt tâm lý và kích thích được tính tích cực, tính sẵn sàng của học sinh.
+ Tên hoạt động cần có tính chất gần gũi, hấp dẫn, gây được ấn tượng đối với HS
+ Xác định yêu cầu giáo dục của hoạt động cần làm rõ:
- Yêu cầu GD về nhận thức: nhằm cung cấp cho HS những hiểu biết, thông tin gì?
- Yêu cầu GD về kỹ năng: cần bồi dưỡng, hình thành cho HS những kỹ năng gì?
- Yêu cầu GD về thái độ, tình cảm: cần GD cho HS những thái độ, tình cảm gì?
2.2.2 Bước 2: Chuẩn bị
- Lập kế họach.
- Về tư tưởng: Họp cán bộ lớp, học sinh để
+ Phổ biến chủ trương công tác, mục đích , yêu cầu
+ Xác định đặc điểm, tính chất HĐ, đối tượng
+ Xác định những thuận lợi, khó khăn
+ Xác định phương pháp tiến hành
- Về tổ chức:
+ Phân chia đội, nhóm,phân công thực hiện ( chỉ rõ quan hệ chỉ huy, chấp hành, phối hợp )
+ Bồi dưỡng đội ngũ cốt cán
+ Phân công chuẩn bị cụ thể cho HĐ
- Tiến hành các công việc chuẩn bị cụ thể cho HĐ
- Kiểm tra hòan tất giai đọan chuẩn bị
Bản kế họach tổ chức họat động cần có các đề mục chính :
Yêu cầu giáo dục
Về giáo dục nhận thức
Về giáo dục tình cảm, thái độ
Về giáo dục kỹ năng, hành vi
Nội dung và hình thức họat động
Nội dung họat động
Hình thức họat động
Công tác chuẩn bị
Về tổ chức
Về phương tiện,CSVC
Diễn biến họat động
Phần khởi động
Các họat động chính
Kết thúc họat động
Rút kinh nghiệm
2.2.3 Bước 3:Tiến hành họat động:
- Thực hiện các nội dung HĐ theo kế họach đã định.
- Xử lý các tình huống bất ngờ, hướng dẫn HS xử lý các tình huống mà các em gặp khó khăn hay lúng túng
- Trong một số HĐ cần thiết giúp đỡ HS trong việc nhận thức, đánh giá những hiện tượng xã hội ( phân biệt tốt, xấu, nguyên nhân ) ; Gợi ý, định hướng cho HS lưu ý những hiện tượng, những công việc, những con người cụ thể ( VD: tham quan )
- Theo dõi diễn biến của HS trong lúc họat động ( cả mặt tích cực, tiêu cực ) để kịp thời động viên,nhắc nhở,giúp đỡ các em.
2.2.4 Bước 4: Sau khi kết thúc họat động:
- Giúp HS rút ra những bài học kinh nghiệm về cách nhận thức sự việc, phương pháp tiến hành để đạt hiệu quả trong họat động cụ thể nào đó.
- Uốn nắn những nhận thức lệch lạc, đánh giá những sai lầm, khẳng định những kinh nghiệm tốt.
- Tuyên dương, khen thưởng
Chú ý: Cách rút kinh nghiệm cần nhẹ nhàng, thỏai mái, nên động viên và khích lệ các em là chủ yếu.
CHÂN THÀNH CÁM ƠN QUÝ VỊ ĐÃ THEO DÕI