Phòng Giáo dục và Đào tạo Dầu Tiếng

sơ lược về mĩ thuật thời Lý
PHÒNG GIÁO DỤC DẦU TIẾNG
TRƯỜNG THCS NGUYỄN BỈNH KHIÊM
Giáo viên: TRẦM KỲ SANH
hsanhmusic@yahoo.com.vn
Website:www://hoangsanh.zzl.org
Giải ô chữ
TRÒ CHƠI
THỂ LỆ:
Hàng ngang: gồm có 9 hàng màu xanh dương, tương ứng với 9 câu hỏi. Mỗi lần, học sinh chọn 1 hàng ngang, trả lời đúng thì hàng ngang được mở ra.
Hàng dọc: có 1 hàng màu đỏ, mở được 3 hàng ngang học sinh mới được đoán từ ở hàng dọc.
Phần thưởng cho câu trả lời đúng sẽ là 1 tràn vỗ tay của cả lớp.
2
3
4
5
6
7
8
9
1
Ô
khóa
ă
c2
c3
c4
c5
c6
c7
c8
c9
c1
Chùa, Cung Điện, nhà cửa thuộc loại hình nghệ thuật này? (gồm có 8 chữ cái)
Tôn giáo thờ Đức Thích Ca Mô Ni ? (gồm có 4 chữ cái)
Vị vua nào của nhà Lý đã ra Chiếu Dời Đô? (gồm có 9 chữ cái)
Con vật được xem là biểu tượng của nhà vua? (gồm có 4 chữ cái)
Trong xã hội phong kiến ở nước ta, triều đại nào phật giáo được xem là quốc giáo?
(Gồm có 2 chữ cái)
Kinh đô nước ta vào thời nhà Đinh là gì? (gồm có 5 chữ cái)
Vùng đất nơi vua ở, cũng là trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội lớn nhất của
đất nước được gọi là gì? ( gồm có 6 chữ cái)
Giải ô chữ
Nói đến tượng ta thường nghĩ đến loại hình nghệ thuât này?
(Gồm có 8 chữ)
Lớp chia thành 4 nhóm, tiến hành thảo luận trong 5 phút, sau đó từng nhóm lên trình bày.
Nhóm 1:
vài nét về bối cảnh lịch sử của thời Lý:

Nhóm 2:
Thảo luận về nghệ thuật kiến trúc
-Kiến trúc cung đình:
-Kiến trúc phật giáo:
Nhóm 3:
Thảo luận về nghệ thuật điêu khắc và trang trí
-Tượng
-Chạm khắc
Nhóm 4:
Thảo luận về nghệ thuật Gốm
-Những trung tâm sản xuất gốm nổi tiếng
-Đặc điểm của gốm thời Lý: men, hình dáng, họa tiết trang trí …
Hết nửa thời gian
1
2
3
4
5
Hết giờ
I.Vài nét về bối cảnh lịch sử:
Tháng 7 năm 1010, Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La và đổi tên thành là Thăng Long. Sau đó, Lý Thánh Tông đặt tên nước là Đại Việt.
Sự cường thịnh của nước Đại Việt:
+Thắng giặc Tống xâm lược, đánh Chiêm Thành.
+Có nhiều chủ trương, chính sách tiến bộ, hợp lòng dân nên kinh tế xã hội, văn hóa, ngoại giao phát triển mạnh, ổn định.
-Đạo Phật đã khơi nguồn cho nghệ thuật phát triển.
Nhóm 1 lên trình bày
Nhóm 2 lên trình bày
II. SƠ LƯỢC VỀ MĨ THUẬT THỜI LÝ
1.Nghệ thuật kiến trúc
Kiến trúc cung đình:
-Lý Thái Tổ xây dựng kinh đô Thăng Long với quy mô lớn và tráng lệ
-Là một quần thể kiến trúc gồm hai lớp Hoàng Thành và Kinh Thành:
+Hoàng Thành: có 4 cửa: Tường Phù ở phía đông, Quảng Phúc ở phía tây, Đại hưng ở phía nam, Diệu Đức ở phía bắc.Trong Cấm Thành, trung tâm là điện Càn nguyên, nơi thiết triều của nhà vua. Cuối năm 1010, 8 điện 3 cung đã hoàn thành.
II. SƠ LƯỢC VỀ MĨ THUẬT THỜI LÝ
1.Nghệ thuật kiến trúc
a) Kiến trúc cung đình:
+ Kinh thành là nơi ở và sinh hoạt của các tầng lớp xã hội. Đáng chú ý là các công trình:
*Phía Bắc có Hồ Tây, đền Quán Thánh, cung Từ Hoa
*Phía Đông là nơi buôn bán nhộn nhịp, có hồ Lục Thủy, tháp Báo Thiên, Sông Hồng
*Phía Nam có Văn Miếu- Quốc Tử Giám
*Phía Tây là khu nông nghiệp với nhiều trang trại trồng trọt
b) Kiến trúc Phật giáo:
b) Kiến trúc Phật giáo:
Thời Lý, nhiều công trình kiến trúc Phật giáo được xây dựng là do Phật giáo là quốc giáo
- Tháp: là bộ phận gắn với chùa, các tháp tiêu biểu là: tháp Phật Tích, tháp Chương Sơn, tháp Báo Thiên, Tháp Yên Tử…
- Chùa: các chùa tiêu biểu: chùa Một Cột (Hà Nội), chùa Phật Tích (Bắc Ninh), chùa Dạm (Bắc Ninh), chùa Long Đọi (Hà Nam)…
Nơi có tháp Báo Thiên bị giặc Minh phá
2. Nghệ thuật điêu khắc và trang trí
a)Tượng
Tượng thời Lý gồm những pho tượng Phật,
Nhiều pho tượng có kích thước lớn như: tượng Phật A Di Đà
Tượng thú (Chùa Phật Tích)
Nhóm 3 lên trình bày
2. Nghệ thuật điêu khắc và trang trí
a)Tượng
Tượng thời Lý gồm những pho tượng Phật,
Nhiều pho tượng có kích thước lớn như: tượng Phật A Di Đà
Tượng thú (Chùa Phật Tích)
Kim Cương, người chim
2. Nghệ thuật điêu khắc và trang trí
a)Tượng
Tượng thời Lý gồm những pho tượng Phật,
Nhiều pho tượng có kích thước lớn như: tượng Phật A Di Đà
Tượng thú (chùa Phật Tích)
Kim Cương, người chim
- Qua các pho tượng, ta thấy được tài năng điêu luyện những nghệ nhân tạc tượng thời Lý.
b) Chạm khắc:
Chạm khắc thời Lý rất tinh xảo với các loại hình mây, sóng, nước …
Các tác phẩm chạm khắc trang trí là những bức phù điêu, gỗ để trí các công trình kiến trúc.
Hình mây, sóng nước trên bệ Tượng Phật A Di Đà
b) Chạm khắc:
Chạm khắc thời Lý rất tinh xảo với các loại hình mây, sóng, nước …
Các tác phẩm chạm khắc trang trí là những bức phù điêu, gỗ để trí các công trình kiến trúc.
Hình mây, sóng nước trên bệ Tượng Phật A Di Đà
b) Chạm khắc:
Chạm khắc thời Lý rất tinh xảo với các loại hình mây, sóng, nước …
Các tác phẩm chạm khắc trang trí là những bức phù điêu, gỗ để trí các công trình kiến trúc.
+ Đặc biệt là hình ảnh con rồng, rồng thời Lý hiền hòa, mềm mại, không có cặp sừng trên đầu,rồng được trang trí trong hình lá bồ đề, ở bệ tượng …
Hình mây, sóng nước trên bệ Tượng Phật A Di Đà
+ Hoa văn hình “móc câu”:
Các nghệ nhân sử dụng hoa văn hình “ móc câu” như một thứ hoa văn vạn năng, tạo ra nhiều bộ phận cho một con sư tử, con rồng hoặc những họa tiết về mây, hoa lá trên các con vật, trên quần áo giáp trụ của tượng kim cương …
Cặp sư tử
(Chùa Bà Tấm, Gia Lâm, Hà Nội)
Thân
Tượng
Kim
Cương
3. Nghệ thuật gốm:
-Gốm là sản phẩm chủ yếu phục vụ đời sống con người, gồm có: bát, đĩa, ấm chén, bình rượu, bình cấm hoa …
Nhóm 4 lên trình bày
3. Nghệ thuật gốm:
-Gốm là sản phẩm chủ yếu phục vụ đời sống con người, gồm có: bát, đĩa, ấm chén, bình rượu, bình cấm hoa …
- Thời Lý đã có các trung tâm sản xuất gốm nổi tiếng như Thăng Long, Bát Tràng, Thổ Hà, Thanh Hóa ….
- Gốm thời Lý có những đặc điểm sau:
+ Chế tác được gốm men ngọc, men da lươn, men lục men trắng ngà
+ Xương gốm mỏng, nhẹ, nét khắc chìm, men phủ đều. Hình dáng thanh thoát, trau chuốt và mang vẻ đẹp trang trọng
III.Đặc điểm của mĩ thuật thời Lý
Em hãy cho biết quy mô, vị trí địa lý của các công trình kiến trúc thời Lý?
- Các công trình kiến trúc thời Lý có quy mô lớn, đặt tại các nơi có địa hình thuận lợi, đẹp và thoáng đãng, phong cảnh sơn thủy hữu tình. Ví dụ như: chùa Phật Tích, Chùa Dạm ở Bắc Ninh, chùa Một Cột…
Vì sao kiến trúc Phật Giáo thời Lý phát triển mạnh
- Đạo Phật được đề cao, sớm giữ địa vị quốc giáo vì vua quan nhà Lý rất sùng Đạo Phật
Em có nhận xét gì về nghệ thuật điêu khắc thời Lý
- Có nhiều bức tượng và phù điêu bằng đá, nghệ thuật chạm khắc tinh vi, trau chuốt. Ví dụ như tượng Phật A Di Đà ở chùa Phật Tích, trụ rồng ở kinh thành Thăng Long….
Trụ rồng
Đồ gốm thời Lý đã được sáng tạo như thế nào?
- Đã có các trung tâm sản xuất nổi tiếng, chế tác được các loại men gốm quý như men ngọc,men trắng ngà, men da lươn… Hình dáng gốm thanh thoát và trang trọng
TRÒ CHƠI
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
-Trò chơi gồm có 10 câu hỏi
-mỗi câu hỏi có 4 đáp án, em hãy chọn đáp án đúng nhất
-phần thưởng cho câu trả lời đúng sẽ một bất ngờ
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C6
C7
C8
C9
C10
C5
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 1: Kinh thành Thăng Long gồm có 2 vòng là:
A
B
C
D
Hoàng thành và Tử Cấm thành
La thành và Tử Cấm thành
Hoàng thành và Kinh thành
Kinh thành và Tử Cấm thành
Hoàng thành và Kinh thành
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 2: Chùa Phật Tích ở Tỉnh nào?
A
B
C
D
Nam Định
Bắc Ninh
Bắc Cạn
Tây Ninh
Bắc Ninh
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 3: Đặc điểm của con rồng thời Lý là ?
A
B
C
D
Hiền lành, mềm mại, không sừng.
Dữ, có sừng, mềm mại.
Không sừng, hiền lành, ngắn.
Ngắn, mềm mại, có sừng
Hiền lành, mềm mại, không sừng
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 4: Các trung tâm sản xuất gốm nổi tiếng vào thời Lý:
A
B
C
D
Thổ Hà, Bát Tràng, Đồng Nai
Bát Tràng, Thanh Hóa, Đồng Nai,
Bát Tràng, Thăng Long, Thổ Hà
Bát Tràng, Thổ Hằng, Thăng Long
Bát Tràng, Thăng Long, Thổ Hà
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 5: Chùa Phật Tích còn được gọi là ?
A
B
C
D
Long Đọi
Vạn Phúc
Nghìn Phúc
Vạn Phúc Am
Vạn Phúc
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 6: Tượng Phật A Di Đà được đặt ở ?
A
B
C
D
Chùa Phật Tích
Chùa Long Đọi
Chùa Dạm
Chùa Một Cột
Chùa Phật Tích
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
A
B
C
D
Chùa Yên Tử
Chương Sơn
Chùa Phật Tích
Báo Thiên
Chùa Yên Tử
Câu 7:Cho biết tên gọi của Ngọn Tháp
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 8: Hoàng Thành gồm có 4 cửa là:
A
B
C
D
Tường An, Quảng Phúc, Đại hưng, Diệu phúc.
Tường Phù, Quảng Phúc, Diêu Phúc, Quảng Hưng
Hựu An, Quảng An, Diêu Phúc, Diệu Đức
Tường Phù, Quảng Phúc, Đại hưng, Diệu Đức.
Tường Phù, Quảng Phúc, Đại hưng, Diệu Đức.
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 9: Tượng sư tử này ở đâu
A
B
C
D
Chùa Phật Tích
Chùa Long Đọi
Chùa Bà Tấm
Chùa Yên Tử
Chùa Bà Tấm
CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤT
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Câu 10: Chùa Một Cột còn có tên goi là
A
B
C
D
Chùa hang
Chùa Hoa Sen
Chùa Thiên Hựu
Chùa Diên Hựu
Chùa Diên Hựu
Đĩa men ngọc
4 hình
Tượng thần chim gaeuda
Tiên nữ đầu người minh chim (kinnari)
Đầu tượng Kim Cương
3 hình
Đây là Gì?
2 hình
1 hình
em hãy cho biết đâu là hình ảnh rồng thời lý
2
1
3
Gạch trang trí chạm hình rồng cuộn và đài sen
Gạch trang trí chạm hình lưỡng rồng và lá đề
Trong lá đề có 1 đôi rồng cuộn
7 hình
3 hình
Trân trọng cảm ơn quý thầy cô đã theo dõi